Thread Rating:
  • 0 Vote(s) - 0 Average
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Persler Farisiler Kimdir, Persler Hakkında Bilgi
#1
Oku-1 
   

Persler Farisiler Kimdir, Persler Hakkında Bilgi

Farslar (Farsça: فارسی, Osmanlıca: عجم Âcem), çoğunlukla İran bölgesinde yaşayan İranlı bir halktır.

Etimolojik olarak Pars (Pers) sözcüğünden gelmektedir. Pars kelimesi Arapçanın etkisiyle Fars haline gelmiştir; Arapça'da bulunmayan P harfi F ile ikame edilmiştir.[5] Arapça'da bu iki ses ortak kapalı a sesi ile verilmektedir.

Fars devletlerinin tarihi Ahamenişler ve Sasaniler şeklinde 2550 yıl öncesine kadar uzanır. Farsların dili Farsça, bir Hint-Avrupa dilidir. Tarihi önemi olan çok sayıda Fars şâir ve bilge mevcuttur.

Terminoloji

Farslar, İranlı bir ulustur. Anzan-Güney Elam civarında yerleşiktiler ve başkentleri Sus şehriydi. Arapçada "p" sesi olmadığından Araplarca "Pars/Pers" olarak değil, "Fars/Fers" olarak adlandırılmışlar ve sonrasında da genel olarak bu adla anılmışlardır. Yani anlaşılacağı üzere Fars'lar müslüman olmadan önce bu isimle bilinmekteydiler. Günümüz İranlıların ataları olarak kabul edilirler. Antik İran'da kurulan en önemli iki imparatorluk Ahamenişler ve Sasaniler, Persler tarafından kurulmuştur.

Tarih

Tarih kaynaklarında II. Sirus'un hakimiyeti, Pers tarihinin başlangıcı olarak gösterilmektedir. Ekbatan'ı ele geçiren Sirus, sonrasında tüm Medya'ya egemen oldu. İ.Ö. 29 Ekim 539 tarihinde Babil'i ele geçirdi ve buradaki tutsak Yahudileri salıverdi. İmparatorluğun doruk noktası I. Darius döneminin sonuna kadar olan zaman dilimini kapsar. Bu dönemde imparatorluk 20 eyaletten oluşmaktaydı ve bunlar "satrap" denilen valiler tarafından idare edilmekteydi. Anadolu, MÖ 543-333 yılları arasında Pers hakimiyetinde kaldı. Anadolu'ya Med hakimiyetine son vererek gelen Perslerin, Anadolu'ya kültürel etkileri bilhassa Kapadokya (Persçe: Katpatuka) üzerinden olmuştur. Yolları yeniden düzenleyerek ihtiyaçları olan tahıl, dokuma, hayvan ve hayvan ürünlerini Anadolu'dan almışlardır. Ayrıca dünyadaki ilk posta teşkilatını kurmuşlardır. Perslerin boğazlara egemen olması boğazlardan ekonomik gelir sağlayan İyonyalıların tepkisine neden olmuştur. İyon şehir devletlerini Pers istilasından kurtarmak için Büyük İskender, Asya seferine çıkar. MÖ 334'te İssos ve Granikos Savaşları ile Persler yenilmiş ve Ahameniş İmparatorluğu yıkılmıştır. Böylece Helenistik Dönem başlamıştır. Tarihleri boyunca Persler, tüm Anadolu'nun yerli kültürlerine saygı göstermişlerdir.
Toplumsal Yaşam
Antik Pers toplumunda aynı sınıftan insanlar dudak dudağa öpüşerek, astlar ise üstlerinin yanağını öperek selamlaşırlardı. Devlet otoritesini temsil eden kimseler, önünde rengin eğilerek ve bel kemikleri öpülerek selamlanırdı. Topluluk içinde tükürmek, sümkürmek ve akarsuları kirletmek yasaklanmıştı. Ayrıca sokakta yemek yemek de aynı şekilde hoş karşılanmamaktaydı ve yasaktı. Persler, 36 karakterden oluşan çivi yazısını kullanmaktaydılar. Uzaklık ölçümünde "parasang" birimi, ödemelerdeyse "talent" kullanılmaktaydı. Dinleri Mitraizm ve Zerdüştlük idi.

Persler Kimdir, Persler Hakkında Bilgi

PERSLER (MÖ 550 - MÖ 330)

Merkezi Sus şehri olarak İran'da kurulan Pars Devleti daha sonra çevre uygarlıklarla savaşarak büyük bir imparatorluk haline gelmiştir.

Böylesine çok geniş imparatorluğu kolayca yönetmek için imparatorluğu satraplık adını verdikleri eyaletlere bölmüşler ve başlarına satrap adi verilen askeri valiler tayin ederek yönetmişlerdir. Bu uygulamayla merkezi otoriteyi güçlü tutmuşlardır.

Uyarı: Ülkenin yönetim birimlerine ayrılarak valiler tarafından yönetilmesi uygulaması ilk defa Persler'de görülür.

• Eyaletlerden oluşan imparatorluktaki olaylardan haberdar olmak ve satrapları denetlemek için ilk istihbarat teşkilatını  kurmuşlardır. Ayrıca eyaletlerle rahatça haberleşebilmek için ilk posta teşkilatını kurmuşlardır.

Posta ve istihbarat teşkilatının kurulması merkezi otoriteyi güçlendirmeye yöneliktir.
• Düzenli ticari ve askeri yollar yapmışlar ve Kral Yoluinu tamir ederek Doğu - Batı ticaretini geliştirmişlerdir.

• Persler, kültürel bakımdan hakimiyetleri altındaki bölgelerde fazla etkili olamamışlardır. Hatta Anadolu, Yunan, Mısır ve Mezopotamya uygarlıklarından etkilenmişlerdir.

Uyarı: Bir dönem Anadolu'yu elinde bulunduran Perslerin Anadolu uygarlığından etkilenmesi o dönemde Anadolu'da yüksek bir uygarlığın olduğunu gösterir.

• Persler Zerdüştlük adı verilen bir dine inanmışlar ve ateşi kutsal kabul etmişlerdir. Bu dine Mecusilik de denir. Bu dinde iyilik (Ahuramazda) ve kötülük (Ahriman) tanesinin mücadele ettiğine ve iyilik tanesinin galip geleceğine inanılır. Bundan dolayı iyilik tanrısına yardım amacıyla sürekli ateş yakmışlardır.

• Çin uygarlığını, Çin'in yerli halkı ile bu bölgelere göç etmiş olan Türk, Moğol, Tunguz ve Tibet toplulukları birlikte oluşturmuştur. Çin'de düzenli bir veraset anlayışı olmadığı için feodal yapı içerisinde çeşitli sülaleler tarafından yönetilmiştir. Çinde imparatorlanrının oğlu" unvanına sahip olmuştur. Çin imparatorlarının gücü daimi ordulara dayan-mıştır. Çin ekonomisi tarım ve ticarete dayanmakla birlikte ekonomideki en önemli yeri ipek üretimi tutmuştur. ipek böceğinden ipek üretmeyi başaran Çinliler Doğ ile Batı arasında önemli ticari ve ekonomik ili kurulmasına yol açan Ipek Yoluinu oluşturma





Signing of RasitTunca
[Image: attachment.php?aid=107929]
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
Smileys-2
Reply


Forum Jump:


Users browsing this thread: 1 Guest(s)