Thread Rating:
  • 4 Vote(s) - 3.25 Average
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Koyunlarin Eti, Sütü, Derisi, Yünü Ve Gübresinden Yararlaniriz
#1
Koyunlarin Eti, Sütü, Derisi, Yünü Ve Gübresinden Yararlaniriz

KOYUNLARDA VERİMLER

Koyunların başlıca verimleri döl verimi, et verimi, yapağı verimi,
süt verimi, deri verimi ve gübre verimi olarak sayılabilir.

DÖLVERİMİ

Dölverimi koyunculuğun
devamını sağlayan önemli bir verimdir. dölverimini artırmak için
ikizliğin veya üçüzlüğün artırılması çalışmaları yanında bir yılda 2 kez veya
iki yılda 3 kez yavru alınması çalışmaları ve araştırmaları yapılmaktadır.
Üstün verimli koyunlarda bir yılda birden çok yavru alınması
için embrio transferi çalışmaları da yapılmaktadır.

ET VERİMİ

Koyun eti tüketimi özellikle büyük şehirlerde azalmakta, yağsız et olan sığır
etine veya beyaz et olan tavuk ve [Resim: Emirdag26.JPG]balıketine yönelim olmaktadır. Ancak
nüfusumuzun büyük bir kısmını teşkil eden köy, kasaba ve küçük yerleşim
birimlerinde koyun eti tüketimi fazladır. Özellikle kurban bayramında kesilen
kurbanların büyük bir kısmını koyun teşkil etmektedir. Kurban bayramında 2–3
milyon baş koyun kesildiği tahmin edilmektedir. Buda azımsanmayacak bir
rakamdır ve yıllık koyun eti tüketimini önemli ölçüde artırmaktadır. Koyun eti
tüketimini artıran bir başka önemli etkende adaklardır.


Koyun mevcudumuzun % 82'sini
teşkil eden Akkaraman, Morkaraman, Dağlıç ve İvesi gibi yağlı kuyruklu
koyunların kuyruk yağıda büyük bir yekün tutmaktadır. Alışkanlıklar
hızla değiştiğinden kuyruk yağı tüketimi de azalmakta ve kuyruk yağları çoğu
defa zayi edilmektedir. Tüketiciler canlı koyun alırken küçük kuyruklu
olanlarını tercih etmeye, kasaptan koyun eti alırken kuyruk yağı istememeye
başlamışlardır. Bu nedenle kuyruk yağını azaltıcı melezleme çalışmalarına hız
verilmeli, damızlık hayvan seçerken küçük kuyruklu olanlar seçilmelidir.

YAPAĞI VERİMİ

Koyunlarımızın % 97 gibi büyük bir kısmını yerli koyunlar teşkil ettiklerinden
koyunlarımızın yapağı verimleri düşük olup, fert başına 1,5
kg civarındadır ve elde edilen bu yapağılar kalın ve kaba yapağılar olup,
dokuma sanayiinde kullanılamamaktadırlar. Bu yapağılar ancak halı,
kilim ve keçe imalinde kullanılmakta ve yataklık
olarak dağerlendirilmektedir. Bu nedenle sanayide kullanılan ince
yapağılar gibi ihraç edilememekte ve iyi fiyata satılamamaktadırlar. Yapağı
kalitesini artırmak için başlatılan merinoslaştırma çalışmalarına yeniden hız
kazandırılmalıdır.

SÜT VERİMİ

Koyun sütünden elde edilen yağ, yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri halkımız
tarafından tercih edilmekte ve sevilerek yenilmektedir.
Bu nedenlede koyunların büyük bir kısmı sağılmaktadır. Ancak
koyunlarda sağımın güçlüğü ve zaman alması iş gücü kaybına sebep olmakta, sağım
daha çok aile işletmelerinde yapılmaktadır. İvesi ve sakız gibi yüksek süt
verimli koyun ırklarımızın ıslah edilmesi gereklidir. Diğer koyun ırklarımızda
da süt verimini artırıcı melezleme çalışmaları yapılmalıdır.

DERİ VERİMİ

Koyun derileri yeteri kadar değerlendirilememekte, mezbaha dışı kesilen
hayvanların derileri dikkatsiz yüzüm nedeniyle yaralanmakta, yeterince tuzlanıp
iyi muhafaza edilememekte ve zamanında işleme yerlerine ulaştırılamadığından
zayi olmaktadır. Deri zayiatının önlenmesi için mezbahalarda kesim tercih
edilmelidir. Ancak koyunlarda mezbaha dışı kesimin daha fazla olduğunu söylemek
mümkündür.

GÜBRE VERİMİ

Koyunlar yılda ortalama 700 kg gübre çıkarırlar. Ancak koyunlar yılın
büyük bir bölümünü merada geçirdiklerinden toplanan gübre fazla değildir. Kış
mevsiminde ağılda kaldıkları sürece gübreleri toplanır, bu da çoğu zaman
ısınmak için yakılarak değerlendirilir. Zira bütün kış ağılın tabanında
biriken, hayvanlarca çiğnenen, baharda çıkarılan ve kerme diye
bilinen bu koyun gübresinin kalori değeri yüksektir. Oysa koyun gübresi
özellikle bahçelerde ve parkların yeşillendirilmesinde aranan bir gübredir.
Yakıt olarak değerlendirilmesi önlenmeli, tabi gübre olarak tarlalarda ve
bahçelerde kullanılmalıdır.





Signing of RasitTunca
[Image: attachment.php?aid=107929]
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
Smileys-2
Reply


Forum Jump:


Users browsing this thread: 1 Guest(s)